PLAATS

  • BE | ANT | WIJNEGEM

PROGRAMMA

  • gemengd | hoofdzakelijk residentieel

OPDRACHTGEVER

  • Sociale HuisvestingsMaatschappij De Ideale Woning cvba

OPDRACHT DENC!-STUDIO

  • adviseur integrale duurzaamheid
  • bewaking Vlaamse duurzaamheidsmeter wijken
  • creatieve partner masterplanning in onderaanneming Collectief Noord... binnen TEAMverband LAMA Landscape Architects, Common Ground, EVA-International

STATUS

  • gunning na laureaat Open Oproep 2907 BWMSTR
  • oplevering masterplan: 2018

NIEUWSBERICHTEN

PUBLICATIES

AWARDS

  • 2016: eerste laureaat (in team) competitie masterplan (Open Oproep Vlaamse Bouwmeester) sociale huisvesting DE WERVE HOEF WIJNEGEM

OPEN OPROEP OO. BWMSTR 2907

Rond het einde van de 17e eeuw was Wijnegem een bescheiden landbouwgemeente met enkele tientallen hoeven en enkele honderden bewoners.
De dorpskern vormde zich gaandeweg als een densere sliert langsheen de Turnhoutse baan. De bebouwing breidde zich stelselmatig uit richting de groene gemeentegrenzen.
Wijnegem is als landelijke gemeente niet kunnen ontkomen aan de ontwikkeling van onze grootstedelijke regio. In haar randen hebben zich een groot bovenlokaal commercieel centrum en een bedrijvenzone met industrie gevestigd; bovenlokale verbindingen zoals het Albertkanaal en de Houtlaan hebben het landschap doorsneden.

Op basis van een Open Oproep van de Vlaamse bouwmeester werd ons team (COLLECTIEF NOORD, LAMA, DENC!-STUDIO, COMMON GROUND en EVA) unaniem geselecteerd voor de uitwerking van het masterplan van een nieuwe duurzame wijk dat zich situeert tussen de Houtlaan en de Merksemsebaan.

CONCEPT

Een verstandige en duurzame tendens inzake woonuitbreiding (tevens opgenomen in het gemeentelijk ruimtelijk structuurplan Wijnegem), bestaat erin de gemeentekernen te verdichten.
De hier voorliggende wedstrijdvraag was er evenwel één van uitbreiding, van de bebouwde kern naar de rand toe.
De meest lucide omgang met deze contradictie leek ons erover te waken dat het landschappelijk karakter van de bouwplek behouden blijft.

Als onderlegger voor het plan verdelen we het terrein in grote kavels met de typische vervormde orthogonaliteit van een akkerlandschap.
Het gemengd programma omvat: een 300 tal sociale- en middenklassewoningen, een dagcentrum, een kindercrèche en enkele kleinere commerciële voorzieningen op wijkniveau.

Om tot een integraal duurzaam masterplan te komen werd de "duuzaamheidsmeter wijken" gebruikt als toetssteen.

PRODUCTIELANDSCHAP

We trachten in ons voorstel niet enkel het landschap als ervaring te behouden; maar zetten het tevens in als productielandschap voor de duurzame wijk en de wijken er rond.
Community Supported Agriculture (CSA) of gemeenschapslandbouw is een wederzijdse relatie van ondersteuning en betrokkenheid tussen plaatselijke landbouwers en bewoners die via een aandeel in een coöperatieve vereniging de productiekosten van de boerderij dekken, in ruil voor een oogstaandeel.
De dorpsboerderij kan georganiseerd worden vanuit de historische hoevesite van de Werve Hoef.

Het concept speelt in op een steeds groeiend milieu- en gezondheidsbewustzijn in de samenleving. Dat besef doet consumenten zoeken naar voedsel waarvan men de oorsprong kent en dat slechts een korte afstand aflegt tussen producent en consument. Voor de landbouwer levert het systeem rechtszekerheid, door een spreiding van activiteiten in het bedrijf, en een toegevoegde waarde door de rechtstreekse verkoop zonder tussenpersonen.

De vijf en een halve hectaren, nodig voor een werkbaar CSA, zijn ruimschoots voorhanden op de site en de samenstelling van de grond is uiterst geschikt voor landbouw. Bovendien kunnen de CSA-activiteiten uitgebreid worden met volkstuintjes waarbij De Werve Hoef als informatiecentrum en uitleendienst kan werken, of er kunnen bijkomende projecten opgezet worden van pedagogische aard of op het gebied van tewerkstelling.

WOONENSEMBLES

De bebouwing wordt opgevat met eenzelfde landschappelijke inslag. Op de grote kavels worden woonensembles ingeplant die verwijzen naar de landgoederen en hoeven van weleer. De ensembles tellen tussen de 27 en 50 woningen en vormen zo een collectieve tussenschaal tussen de wijk van 300 gezinnen en de individuele bewoner. Ze omvatten een veelheid aan woontypologieën en kunnen plaats bieden aan vernieuwende woonvormen zoals bv. cohousing.

Door het parkeren in parkeerhoven en in het hart van een bouwstempel te voorzien houden we het grootste deel van de site autovrij. De historische buurtweg die doorheen de site loopt kan als structurerend element worden afgestemd op de trage weggebruiker.