Sinds de middeleeuwen zocht Gent een waterverbinding naar zee. Dit gaf vorm aan het schiereiland Muide-Meulestede.
De kop van Meulestede is een unieke plek: “waar de stad stopt en de haven begint ”.

Via voorkooprecht kwam de Sociale HuisvestingsMaatschappij ABC cvba (heden opgegaan in Thuispunt Gent bv) in het bezit van het pand op de kop van Meulestede; de voormalige apotheek met bovenliggende appartementen.
Gezien de bestaande indeling onverenigbaar bleek met de eisen inzake sociale huisvesting, werd een architectuurwedstrijd uitgeschreven voor een vervangingsbouw.

De aanbestedende overheid ABC cvba vroeg om op het perceel minimaal 9 nieuwe wooneenheden te creëren.
Volgens het BPA Meulestede 23A mochten 3 bouwlagen met een hellend dak worden gebouwd.
De maximum bouwdiepte bedroeg vanuit de Meulesteedsesteenweg 10m, vanuit de Meulestedekaai 8m en vanuit het Redersplein ~8m.
De centrale tuinzone mocht voor maximaal 50% worden bebouwd; weliswaar geen woonfunctie.
De woningtypetoets gaf met een score ‘8’ de voorkeur aan eengezinswoningen.

We zijn actief op zoek gegaan naar een typologie die tegelijk de door de opdrachtgever beoogde densiteit én een goede integratie in de omgeving zou weten te realiseren.

Gezien het U-vormig bouwblok op de kop, zoals voorzien in het BPA, nauwelijks tot niet geschikt bleek ter ontwikkeling van kwaliteitsvolle grondgebonden eengezinswoningen aanvaardde de vergunningverlenende overheid na motivatie een afwijking op de woontypetoets.

Naar ons oordeel zou alleen een aaneengesloten bebouwing het bouwblok gepast kunnen afbouwen.
Het aanhouden van de maximale bouwdieptes, zoals beschreven in de voorschriften, zou de centrale tuinzone dermate minimaliseren dat nog maar weinig kwaliteit zou kunnen worden aangeboden. Bovendien zou de zon- en lichttoetreding in de woningen te sterk worden beperkt en zou ook de privacy t.h.v. de achtergevels onder druk komen te staan.
Om intern meer licht en ruimte te creëren zagen we ons dan ook genoodzaakt de bouwdiepte vanuit de Meulesteedsesteenweg verder te beperken tot ~8m. Verder moest een open galerij ontsluiting er voor zorgen dat de achtergevels gevoelsmatig iets verder van elkaar komen te liggen.

Een galerij is méér dan een ontsluiting van voordeuren. Het is een ontmoetingsplaats.
Omwille privacy en akoestiek werden slaapkamers zoveel mogelijk gemeden aan de galerij. Een dagfunctie (bv. een keuken) bewerkstelligt meer levendigheid.

De ondiepe gebouwdelen hebben het mogelijk gemaakt effectieve doorzontypologieën te realiseren.

Enerzijds vroeg de beperkte oppervlakte van het perceel in relatie tot de voorschriften dus om een creatief typologisch antwoord.
Anderzijds reikte de driehoekige vorm van het perceel ook duidelijke kwaliteiten aan. Zo kreeg elke gevel een eigen troef: aan de overkant van de Meulesteedsesteenweg ligt het Meulestedeparkje; vanaf de Meulestedekaai is er zicht op het Kanaal De Lieve; de kopse gevel kijkt dan weer uit over het Redersplein.

Overeenkomstig de Vlaamse Codex Ruimtelijke Ordening mag het vergunningverlenende bestuursorgaan bij het verlenen van een omgevingsvergunning afwijken van de stedenbouwkundige voorschriften van een bijzonder plan van aanleg, voor zover het plan ouder is dan vijftien jaar op het ogenblik van de indiening van de aanvraag.
Het BPA liet slechts 3 bouwlagen en een hellend dak toe.
Na de ruimtelijke analyse concludeerden we dat "het lange, horizontale hoekgebouw" plaatselijk afwerken met een "kop" een meerwaarde zou kunnen zijn. Daarom bepleitten we aan het Redersplein een vierde bouwlaag met plat dak.
De vergunningverlenende overheid oordeelde dat ons voorstel ruimtelijk te verantwoorden was gezien de openheid en schaal van het voorliggende plein, het kanaal De Lieve en de positie tegenover de Sint-Antoniuskerk.
Door de positie op het verste punt van de perceelsgrenzen en door de specifieke oriëntatie wordt geen impact verwacht op de aanpalende percelen. Het ruimtelijke rendement dat wordt nagestreefd is aanvaardbaar.

Om het me de woorden van Marc Heughebaert, voorzitter Thuispunt Gent, te zeggen: "sociale woningen die voldoen aan de moderne eisen zijn een een hefboom tegen armoede".
De sociale huurders zullen in het nieuwbouwproject anno 2023 in Meulestede ~430€/mnd betalen voor een woonunit. "Dat is bijna de helft van wat er nu gevraagd wordt op de gewone huurmarkt. Door deze woning aan deze prijs aan te bieden, zorgen we ervoor dat onze huurders kwaliteitsvol kunnen leven zonder in de armoede terecht te komen."

Nauwelijks enkele maanden na het verlenen van de bouwvergunning voor de 9 appartementen aan het Redersplein, diende zich een opportuniteit aan.
De sociale huisvestingsmaatschappij ABC kreeg de kans tot aankoop van de direct zuidelijk aansluitende panden Meulestedekaai 49 en Meulesteedsesteenweg 555/557.
DENC-STUDIO werd gevraagd te onderzoeken hoe de vergunde meergezinswoning kostenvriendelijk zou kunnen worden uitgebreid. Uit de onderzoek bleek het mogelijk om 6 extra woongelegenheden te voorzien, zonder bijkomende verticale circulatie (noch extra trappen, noch extra liften). Mits bescheiden aanpassingen van het initiële wedstrijdontwerp zou de galerij in staat moeten zijn de extra woongelegenheden te ontsluiten.

De ontworpen mix aan woningtypes wordt doorgetrokken. De extra appartementen krijgen een inpandig terras en de gemeenschappelijke tuin op maaiveldniveau wordt verder uitgebreid. De ontworpen volumes vormen fysiek en visueel de uitbreiding van het volume in fase I. De kroonlijst, geleding en gevelmaterialisatie worden doorgetrokken.
De vormgeving is sober, maar bevat nog voldoende detaillering zodat ook de impact op het straatbeeld positief is.

Nog vóór de start der werken fase I, werden in functie van de latere uitbreiding enkele wijzigingen in het aanbestedingsdossier verwerkt. Zo omvat fase I reeds een fietsenberging en een rioleringssysteem op maat van 15 i.p.v. 9 woongelegenheden.

Fase II is heden in uitvoering.