<

1876 KASTEELPARKLINT

PLAATS

  • BE | ANT | LINT

PROGRAMMA

  • gemengd: hoofdzakelijk residentieel (sociale huisvesting) + buurtondersteunende functie

OPDRACHTGEVER

  • Sociale woonmaatschappij Thuisrand

OPDRACHT DENC-STUDIO

  • herziening masterplan (i.s.m. WOONWERK Architecten en aAD)
  • architectuur (i.s.m. WOONWERK Architecten)

STATUS

  • laureaat mededingingsprocedure met onderhandeling
  • voorontwerp

NIEUWSBERICHTEN

VOORAFGAAND

In de omgeving Kasteelplein ontwikkelde SHM De Ideale Woning (heden Thuisrand) over de jaren heen een wijk met meer dan 200 sociale woningen en appartementen. De wijk werd gefaseerd gerealiseerd over 8 verschillende bouwfasen, van 1922 tot 2011.
Door een vroeger geldend inkooprecht, werd een gedeelte van de eengezinswoningen aangekocht door de zittende huurder. Vandaag resulteert dit in een afwisselende structuur van private eigenaars en sociale huurders, wat een doordachte, grondige en efficiënte transformatie van de wijk bemoeilijkt.
Vanuit de noodzakelijke herontwikkeling van de bestaande wijk wenst Thuisrand een brede visie op de ruimere omgeving te ontwikkelen.
Dit is tegelijkertijd een opportuniteit om de kern van de gemeente te versterken.

Via de Open Oproep van de Vlaamse Bouwmeester werd in het najaar van 2017 een wedstrijd georganiseerd ter opmaak van een masterplan. Het ontwerpteam METAPOLIS / STUDIO THOMAS WILLEMSE werd aangesteld ter uitwerking van een gedragen langetermijnvisie voor de gefaseerde herontwikkeling van de gehele wijk. Zij lieten zich bijstaan door verschillende expertisebureaus (ENDEAVOUR, TRACTEBEL en IDEA CONSULT) op vlak van ruimtelijke ontwikkeling, mobiliteit en infrastructuur, duurzame technieken, en participatieve procesbegeleiding.
Van de ontwerpers van het masterplan werd verwacht te onderzoeken hoe de bestaande wijk uit zijn isolement kan worden gehaald en hoe de wijk een meerwaarde kan betekenen voor de nabije en ruimere omgeving. Cruciaal bij de uitwerking van het inrichtingsplan was het vinden van een aanvaardbare oplossing over hoe dient te worden omgegaan met de versnipperde, private percelen die als kleine eilandjes tussen het patrimonium van Thuisrand zijn komen te liggen. Zij kunnen immers een doordachte, grondige en efficiënte transformatie in de weg staan.
Het masterplan werd opgeleverd op 21/01/2020.
Aangezien een groot aantal onbekende factoren werden er verschillende ambities en ruimtelijke krachtlijnen gedefinieerd.

Sinds 2020, na oplevering van het masterplan voor de wijk, is Thuisrand een aantal strategische panden opnieuw beginnen inkopen om opnieuw naar een meer heterogene eigendomsstructuur te evolueren.

De visie die wordt uitgedragen binnen het masterplan is gebaseerd op het beter verbinden van de wijk Kasteelpark met het Gemeentepark, het groene hart van het centrum. Om dit waar te maken dient de wijk aanzienlijk te worden onthard en vergroend.
Door radicaal in te zetten op een verdichting van de woningen ontstaat het potentieel om de wijk te verbinden, groen te introduceren en ruimte voor nieuwe woningen te genereren. De open ruimte die vrijkomt zal zodanig worden ingericht met specifieke plekken ter ondersteuning van het wonen en ter bevordering van de cohesie van de wijk. Via een netwerk van trage verbindingen wordt een betere aansluiting met de schoolomgeving en het gemeentepark vooropgesteld.

LAUREAAT MEDEDINGINGSPROCEDURE

Medio 2024, aldus zo'n vier jaar na oplevering van het masterplan, schreef de sociale woonmaatschappij Thuisrand een nieuwe wedstrijd uit ter aanstelling van een ontwerpteam voor de gefaseerde architectuur- en infrastructuuropdracht.
De ontwerpopdracht omvat circa 142 sociale woningen en een buurthuis, de woonondersteunende functies (fietsen, parkeren, technische lokalen,…), de bijhorende rioleringswerken en buitenaanleg.

Inmiddels liggen nieuwe inzichten en randvoorwaarden op tafel en ook de financiële realiteit van de woonmaatschappij en het gemeentebestuur maken dat op bepaalde thema’s andere accenten worden gelegd.
Ondermeer de keuze om niet langer ondergronds te parkeren, het gegeven dat de in de basis slechts drie i.p.v. vier bouwlagen kunnen worden gebouwd en de noodzaak om particuliere woningen te behouden, nopen tot bijsturing van het masterplan uit 2020.

Ons team kwam als laureaat uit de bus. We citeren uit het juryverslag:

(...)
Het team geeft aan te willen inzetten op een afgewogen wijkverdichting om zo open ruimte en groen te vrijwaren.
Met het streven naar ruimtelijk rendement tracht het team ervoor te zorgen dat de open ruimte daadwerkelijk publiek aanvoelt
(...)
Het basisprincipe van de 3 compacte woonhoven en twee groen vingers uit het masterplan blijft overeind.
De vormgeving en beleving van de woonhoven wordt radicaal anders opgevat.
Waar de binnenkant van de woonhoven zich in het bestaande masterplan openden naar een publieke buitenruimte, doet dit plan de omgekeerde beweging.
Het plan presenteert 3 woonvelden waarvan de bouwblokken zich omsluiten/omvouwen rond een binnenplein met semi-privaat karakter, waar tuinen en parkeren gegroepeerd wordt.
De buitenkant is gericht op het nieuwe publieke domein.
(...)
Door te kiezen om niet meer te bouwen in overstromingsgevoelig gebied komt er extra ruimte vrij voor water en groen aan de meest zuidelijke groene vinger. Als gevolg hiervan is er een densiteitsverhoging aan de kant van de Van Putlei, de hoger gelegen projectzone in de wijkontwikkeling.
Beide groene vingers worden voorzien van een robuuste parkinrichting met als doel het groen van het gemeentepark verder te laten aansluiten op de bestaande groenstructuren in de wijk.
Het profiel van de bestaande openbare weg Kasteelplein wordt voorzien van een robuuste blauwe-groene structuur als verbindend element tussen de twee groene vingers.
Het water krijgt een centrale plek in het landschap, met zijn systeem van wadi’s, grachten en parkvijver. Het water volgt de natuurlijke helling van het terrein.
(...)
De keuze om de woonhoven vanuit een omgekeerde beweging te benaderen (binnenhof privaat, buitenkanten publiek) resulteert in een heldere visie op de site, met een logisch beredeneerde ruimtelijke insteek en een leesbaar plan. Vanuit de jury wordt de heldere beheerstructuur, met de duidelijke aflijning van statuten, sterk gewaardeerd.
De strakke aflijning van de woonhoven zorgt voor een heldere flow in openbaar domein.
De groene vingers krijgen een duidelijke omkadering met randen/gevels, een sterke pleinvormig welke omwille van zijn helderheid rust brengt in de openbare ruimte.
Daarnaast voegt het ontwerpteam aan de groene vingers een parkpad toe waarop grotendeels de toegangen naar de nieuwe gebouwen worden voorzien. De groene vingers worden hierdoor opgeladen met dagdagelijkse bewegingen die de sociale controle in het openbaar domein zullen verhogen.
(...)
Het team heeft in het ontwerp veel aandacht voor het programma en slaagt erin dit te realiseren binnen de nieuwe randvoorwaarden.
Het ontwerpteam heeft de ontwerprichtlijnen van zowel WiV als Thuisrand in het ontwerp verwerkt. De uitgewerkte types getuigen van een doordachte indeling, en een weloverwogen omgaan met de beschikbare m² en materialen.
(...)
Het feit dat het ontwerpteam aangeeft dat het wedstrijdontwerp de start van een proces is en geen te nemen of te laten plan, geeft de jury het vertrouwen dat de werkpunten die nog aanwezig zijn in het wedstrijdontwerp door het ontwerpteam zullen worden aangepakt.
(...)
Door de keuze om niet meer te bouwen in donkerblauwe zone en de appartementen die zich nu in deze zone bevinden te slopen en elders te compenseren brengt met zich mee dat de huidige huurders op deze locatie kunnen blijven totdat hun nieuwe woning klaar is. Hierdoor worden de noodzakelijke verhuisbewegingen aanzienlijk verminderd. Thuisrand beschouwt dit als een grote meerwaarde.
(...)

TEAM

NIEUWSBERICHTEN